Urban wonen 2.0

Een gecombineerde huisvesting voor onderwijs, studenten,  en starters - dat was het idee van OZ architecten voor hun campusproject. Het resultaat is een gemengde wijk in Amsterdam Noord van indrukwekkende omvang met een gevarieerde architectuur.

De voormalige scheepswerf NDSM ligt direct aan het IJ in Amsterdam Noord en is uitgegroeid tot een culturele hotspot in de hoofdstad. Naast onderwijs, kantoren en kunstenaarsateliers vinden ook steeds meer flats hun plek in het stedelijk gebied. Een daarmee is het waarschijnlijk de grootste gemengde buurt van Amsterdam. De Werf omvat zeven gebouwen met bijna duizend appartementen op in totaal 74.000 vierkante meter. Het basisidee was om aantrekkelijke, moderne studentenhuisvesting te creëren. Het eindresultaat gaat veel verder en biedt een brede mix van woon- en recreatiemogelijkheden. Het diverse gebruik van de gebouwen komt ook terug in de architectuur.

De in het bestemmingsplan aangegeven wens tot dichte bebouwing is in het ontwerp van OZ architecten vrij vertaald in verschillende bouwhoogten van 22 tot 60 meter. De materialen variëren van beton, staal en cortenstaal tot verschillende kleuren metselwerk. Zo heeft elk gebouw zijn eigen typologie en onderscheidt het zich van de naburige structuren. De verdeling van het grote blok in verschillende volumes vergroot de differentiatie tussen de gebouwen en breekt het massieve complex.

De robuuste en eenvoudige architectuur onderstreept de lichtheid van de wijk en sluit tegelijkertijd aan bij de oorsprong van de locatie. Ook het interieur is ontworpen in de stijl van de NDSM-werf. Zo past de architectuur zich aan de omgeving aan, zowel binnen als buiten. Want hoewel de scheepswerf niet meer bestaat, grenst aan het gebouwencomplex een haven van het IJ. Veerboten en particuliere boten varen dagelijks door het kanaal en leggen direct achter De Werf aan. Zodat de bewoners de unieke sfeer kunnen ervaren en uitzicht hebben op het omringende water, zijn zes van de zeven gebouwen afgesloten met royale glasvlakken. Opvallende balkons en binnenloggia's bieden extra mogelijkheden om van de omgeving te genieten. Omdat de bovenste verdiepingen een hoge windlast hebben en de kamers die op het havenbekken uitkijken meer blootstaan aan lawaai, werden de gebouwen C en E voorzien van weer- en geluidsdichte balkonbeglazing.

Beweegbare volledig glazen elementen op een glazen borstwering geven de bewoners maximale flexibiliteit. Deze kunnen naar wens worden geopend - het buitenkarakter blijft behouden. In gesloten toestand zijn de loggia's windvrij en stil. De beweegbare volledig glazen elementen zijn het SL 25 systeem van Solarlux, de specialist voor beweegbare raam- en geveloplossingen. De frameloze balkonbeglazing biedt maximale transparantie en behoudt het uitzicht op de aangrenzende haven. Bovendien houdt het regen, wind en geluid tot 22 dB buiten. Per loggia zijn zes glaselementen geplaatst. Deze kunnen naar rechts of links worden geschoven, over hoeken schuiven en ruimtebesparend worden geparkeerd door ze te draaien, zodat ze ook bij harde windstoten veilig zijn. Op deze manier kunnen de buitenzitjes het hele jaar door worden gebruikt en wordt de bewoners een extra ruimte geboden. 

"Ondanks de verschillende gevels vormen de afzonderlijke gebouwen een samenhangend geheel. Dat aspect vind ik het spannendst aan het project. De vlakke beglazing van Solarlux past perfect in het geheel en onderstreept de eenvoudige architectuur. Maar vooral het flexibele gebruik heeft ons overtuigd. In combinatie met de glazen balustrade zorgt het voor geluidsreductie en biedt het de bewoner meer comfort", aldus de architect Koos Zwitser.

Het gebruik van de zeven gebouwen is even gevarieerd als hun architectuur. Naast eenkamerwoningen voor studenten, gezinswoningen en 2- tot 3-kamerwoningen worden ook studio's aangeboden die wonen en werken combineren. Woongebouwen worden afgewisseld met kunstfabrieken, restaurants, werkplekken in de vorm van studio's en kamers voor studenten. Ook zijn er diverse medische voorzieningen aanwezig. De gemeenschappelijke tuin is toegankelijk als onderdeel van de verschillende openbare ruimtes op het NDSM-terrein. Bovendien is het een welkome groene aanvulling op de stedelijke omgeving van het gebied. De Werf biedt haar bewoners dus niet alleen een aantrekkelijke locatie, maar ook mogelijkheden om op één locatie te wonen, te leven en te werken. 

De flats in De Werf zijn specifiek gericht op jongeren. Het idee is om buurtbewoners een geschikte woning te bieden vanaf het begin van hun studie tot aan de start van hun carrière - een periode die meestal gepaard gaat met vele verhuizingen voordat een permanente verblijfplaats is gevonden. "In Amsterdam is de vraag naar studentenhuisvesting erg groot", legt architect Koos Zwitser van OZ architecten uit. "De NSDM-werf is hiervoor een ideale locatie, omdat het voor studenten bekend terrein is vanwege de festivals en de gastronomie. De Werf zal het gebied nog levendiger maken."